zaterdag 26 maart 2022

ZONDAG LÆTARE EN DE SANTA CROCE IN GERUSALEMME IN ROME "In Hem alleen is er voor ons redding, leven en verrijzenis"


ZONDAG LÆTARE EN DE SANTA CROCE IN GERUSALEMME IN ROME

De benaming voor de 4e zondag van de Veertigdagentijd “Lætare”  is afkomstig van het eerste woord van het Introïtusgezang van het misformulier van deze dag. "Verheugt u!" Op zondag Laetare is er een lichte ontspanning in de boetvaardige geest van de Vasten, omdat de liturgie alvast een vluchtige vooruitblik wil werpen op de vreugde van Pasen. In sommige kerken kan men vandaag rooskleurige  gewaden zien en instrumentale muziek horen spelen (tijdens de Vasten mag er geen instrumentale muziek gespeeld worden en kan het orgel niet worden gebruikt tenzij voor het ondersteunen van het gezang van de gemeenschap). Het gebruik van rooskleurige gewaden is gebonden aan de statiekerken in Rome.

De statiekerk voor zondag Lætare is de Heilig Kruisbasiliek van Jeruzalem in Rome, waarheen de relieken van Kruis en Lijden uit het Heilige Land door de H. Helena (+ c.329), moeder van keizer Constantijn (+ 337) werden overgebracht. Het was op deze dag voor de pausen de gewoonte om van goud gemaakte rozen waarvan sommige op verbazingwekkend fijnzinnige wijze waren bewerkt en voorzien van juwelen, aan katholieke koningen, koninginnen en andere notabelen te zenden. De Bijbelse verwijzing hiervan is Christus als de "bloem" die ontsproten is aan de wortel van Jesse (Is 11:1). Zo werd Lætare ook genoemd Dominica de rosa ... zondag van de roos. Er was niet veel verbeelding voor nodig om hieruit de rooskleurige gewaden te ontwikkelen. Merk op dat de kleur van de gewaden rooskleurig wordt genoemd en niet rose.

Er is enige gelijkenis tussen dit collectegebed en dat van de 2e zondag van de Advent; daar horen wij: in tui occursum Filii festinantes..."hen die zich haasten om uw Zoon te ontmoeten". Op de 3e zondag van de Advent (de tweeling-zondag van Lætare en de enige andere dag voor rooskleurige gewaden) horen wij: votis sollemnibus alacri laetitia celebrare...) "om met enthousiaste jubel te vieren door middel van plechtige offeranden." Er is een rooskleurige verwachting in het collectegebed van vandaag net zoals deze er was in de Advent. Geen vertaling kan in feite het prachtige Latijn evenaren.













In  de Santa Croce worden belangrijke relieken van het Heilig Kruis bewaard waaronder het titulum (bord) met de tekst INRI afkorting van Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum (rechts).  Nos autem gloriari oportet in cruce Domini nostri Jesu Christi: in quo est salus, vita, et resurrectio nostra: per quem salvati, et liberati sumus. (Wij mogen alleen roemen op het Kruis van onze Heer Jezus Christus. In Hem alleen is er voor ons redding, leven en verrijzenis. Door Hem zijn wij verlost en bevrijd).